Witamina K

Witamina K jest jedną z ważnych witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, która odgrywa kluczową rolę w procesach krzepnięcia krwi i metabolizmie kości. Witamina ta występuje w dwóch głównych formach – K1 (filochinon) i K2 (menachinon) – które różnią się strukturą chemiczną i źródłami występowania.

K1 jest główną formą witaminy K obecną w żywności roślinnej, zwłaszcza w warzywach liściastych, takich jak szpinak, jarmuż, kapusta, rukola, sałata czy brokuły. K2 natomiast jest wytwarzana przez bakterie w jelitach ludzkich oraz zwierzęcych i może być spożywana w produktach odzwierzęcych, takich jak wątróbka, mięso, jaja, tłuste ryby czy produkty mleczne.

Funkcje witaminy K

1. Kofaktor krzepnięcia krwi – Witamina K jest niezbędna do produkcji kilku czynników krzepnięcia krwi, które biorą udział w reakcjach koagulacyjnych. Bez witaminy K, organizm nie byłby w stanie szybko i skutecznie zatamować krwawienia, co może prowadzić do poważnych zaburzeń zdrowotnych.
2. Utrzymywanie zdrowych kości – Witamina K działa na kości poprzez aktywowanie białka osteokalcyny, które pomaga w mineralizacji kości. Dzięki temu, witamina K może pomóc w utrzymaniu zdrowych kości i zapobieganiu osteoporozie.
3. Ochrona przed chorobami serca – Niektóre badania wskazują, że witamina K może pomóc w redukcji ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Dzieje się tak, ponieważ witamina K może pomóc w zmniejszeniu osadzania się wapnia w tętnicach i zapobiec ich zwężeniu.
4. Zdrowie mózgu – Witamina K może pomóc w ochronie zdrowia mózgu. Badania sugerują, że witamina K może wpłynąć na produkcję sfingolipidów, które są kluczowe dla zdrowia mózgu.

Zapotrzebowanie na witaminę K

Zapotrzebowanie na witaminę K zależy od wieku i płci. Dla dorosłych kobiety wynosi 90 mikrogramów dziennie, a dla mężczyzn – 120 mikrogramów. Dla niemowląt, dzieci i kobiet w ciąży zapotrzebowanie na witaminę K może się różnić.

Niedobór witaminy K

Niedobór witaminy K jest rzadki, ale może prowadzić do krwawień i zaburzeń krzepnięcia krwi. U niemowląt, niedobór witaminy K może prowadzić o rzadkiego, ale poważnego zaburzenia krwawienia, zwanego chorobą krwotoczną noworodków. Niedobór witaminy K u dorosłych może być spowodowany przewlekłą niewydolnością trzustki, zaburzeniami wchłaniania tłuszczów z przewodu pokarmowego lub stosowaniem niektórych leków, takich jak antybiotyki.

Nadmiar witaminy K

Nadmiar witaminy K jest rzadki i zwykle nie występuje z powodu spożywania zbyt dużej ilości witaminy K z żywnością. Jednak długotrwałe stosowanie suplementów witaminy K może prowadzić do toksyczności, która objawia się zmianami w krzepliwości krwi, anemią hemolityczną i uszkodzeniem wątroby.